Bạn từng nghe về cơ chế hoạt động của thuốc nhưng không hiểu cơ chế đó là gì. Bài viết về cơ chế hoạt động của thuốc và các phương pháp xác định để tham khảo.
Bạn thường nghe mọi người nói về cơ chế hoạt động của thuốc nhưng không hiểu cơ chế đó nghĩa là gì. Bài viết sau đây tôi sẽ định nghĩa giúp bạn thể nào là cơ chế hoạt động của thuốc và các phương pháp xác định cơ chế. Hãy cùng tìm hiểu nhé.
Chúng ta có thể hiểu đơn giản cơ chế là cách thức hoạt động của một sự việc, hiện tượng, phản ứng. Tương tự vậy, cơ chế hoạt động của thuốc là cách mà thuốc kích thích phản ứng trong cơ thể.
Trong dược học, thuật ngữ “cơ chế hoạt động/cơ chế tác dụng là sự tương tác giữa các thụ thể tế bào với thuốc trong cơ thể nhằm tạo ra các chuỗi phản ứng, hoạt động đáp ứng thích hợp”.
Một cơ chế hoạt động bình thường là trường hợp tác nhân liên kết đặc hiệu với thụ thể hoặc enzyme. Chẳng hạn như các receptor (hay còn gọi là thụ thể) có ái lực đặc hiệu đối với tác nhân là thuốc dựa trên cấu trúc hóa học của thuốc, cũng như hoạt động cụ thể xảy ra ở đó.
Cơ chế hoạt động của thuốc rất quan trọng bởi vì một số lý do sau đây:
Trong nghiên cứu phát triển thuốc chống nhiễm trùng, các dược sĩ dự đoán các vấn đề liên quan đến an toàn lâm sàng dựa vào các cơ chế hoạt động. Chẳng hạn như các loại thuốc làm phá vỡ màng tế bào chất hoặc chuỗi vận chuyển điện tử gây ra vấn đề độc tính đối với người sử dụng.
Bằng cách biết được sự tương tác giữa một vị trí nhất định của thuốc và thụ thể, các loại thuốc khác có thể được tạo thành theo cách tương tác này, do đó tạo ra hiệu quả điều trị tương tự. Phương pháp này được sử dụng để tạo ra các loại thuốc mới.
Nó có thể giúp xác định bệnh nhân nào có khả năng đáp ứng với điều trị nhất. Ví dụ điều trị ung thư vú bằng thuốc trastuzumab nhắm vào phân tử protein HER2, các khối u sẽ được kiểm tra xem có sự hiện diện của phân tử này hay không. Nếu như trong khối u của bệnh nhân có chứa phân tử này thì sẽ được chữa trị bằng thuốc trastuzumab.
Cơ chế hoạt động giúp cho phép dùng thuốc loại thuốc nào là tốt hơn dựa vào tác dụng của thuốc trong điều trị. Ví dụ, liều dùng statin thường được xác định bằng cách đo mức cholesterol trong máu của bệnh nhân.
Cơ chế hoạt động giúp cho việc sử dụng thuốc đúng cách làm giảm khả năng kháng thuốc. Ví dụ bằng cách biết cấu trúc tế bào mà thuốc chống nhiễm trùng hoặc chống ung thư hoạt động có thể dùng liều thuốc ức chế nhiều mục tiêu cùng một lúc. Nhờ đó làm giảm nguy cơ một đột biến trong DNA của vi khuẩn hoặc khối u sẽ dẫn đến kháng thuốc và thất bại điều trị.
Phương pháp xác định dựa trên kính hiển vi
Các hợp chất có hoạt tính sinh học gây ra những thay đổi kiểu hình trong các tế bào đích, những thay đổi có thể quan sát được bằng kính hiển vi và có thể cho ta cái nhìn sâu sắc về cơ chế hoạt động của hợp chất.
Ví dụ, khi quan sát dưới kính hiển vi, sử dụng các loại thuốc kháng khuẩn làm phá vỡ vỏ ngoài của tế bào vi khuẩn là một dấu hiệu cho thấy peptidoglycan tổng hợp là mục tiêu nhắm vào. Hoặc sự tăng trưởng bất thường của các tế bào mục tiêu có thể là một dấu hiệu cho thấy FtsZ hoặc DNA đang được nhắm vào.
Trong trường hợp tác nhân chống ung thư, sự hình thành bọt nước có thể là một dấu hiệu cho thấy thuốc đang phá vỡ màng plasma.
Một hạn chế hiện tại của phương pháp này là cho kết quả kém chính xác, nhưng những tiến bộ trong kính hiển vi và phần mềm phân tích hình ảnh tự động có thể giúp giải quyết vấn đề này.
Phương pháp sinh hóa trực tiếp
Cơ sở của phương pháp này là gắn vào thuốc các tín hiệu nhận biết như protein hoặc một phần tử nhỏ để có thể xác định được vị trí và cơ chế của thuốc đi vào cơ thể. Điều này chứng tỏ là cách tiếp cận trực tiếp nhất để tìm protein mục tiêu sẽ liên kết với các mục tiêu quan tâm nhỏ, chẳng hạn như đại diện cơ bản của phác thảo thuốc, để xác định dược điển của thuốc.
Do các tương tác vật lý giữa phân tử được gắn tín hiệu và protein, phương pháp sinh hóa có thể được sử dụng để xác định độc tính, hiệu quả và cơ chế tác dụng của thuốc
Trên đây là các thông tin về cơ chế hoạt động của thuốc khi chúng đi vào trong cơ thể cùng với ý nghĩa sinh học của nó. Bài viết cũng cung cấp cho bạn đọc phương pháp để biết được cách mà cơ chế hoạt động. Hy vọng bài viết cung cấp được các thông tin cần thiết tới bạn đọc.
>> Tham khảo thêm:
Bài viết liên quan
Thi viên chức là gì? Quy định thi viên chức của Bộ Giáo Dục
Thi viên chức là gì? Thi viên chức được quy định như thế nào? Để không bị bỡ ngỡ khi tham gia cuộc thi quan trọng này, hãy đọc kỹ bài chia sẻ dưới đây.
Quản lý đơn hàng là gì? Quy trình quản lý chuẩn cho người bán hàng
Quản lý đơn hàng là gì? Học ngay cách quản lý đơn hàng qua bài viết bên dưới nếu bạn đang quản trị một doanh nghiệp bán hàng và muốn thu về lợi nhuận cao.
Biên dịch tiếng Anh là gì? Cách trở thành biên dịch viên chuyên nghiệp
Biên dịch tiếng Anh là gì? Làm thế nào để trở thành biên dịch chuyên nghiệp? Lương biên dịch có cao hay không? Tìm hiểu về nghề biên dịch viên.